Wielkopolska Okręgowa
Izba Inżynierów Budownictwa

III warsztaty „Projektowanie, jako gra zespołowa.”

14 listopada 2010 roku odbyły się kolejne, już trzecie, warsztaty projektowe z cyklu „Projektowanie, jako gra zespołowa”, będące wspólną inicjatywą Wielkopolskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa oraz Okręgowej Izby Architektów w Poznaniu. Uczestników, w liczbie ok.40 osób, powitali przewodniczący WOIIB mgr inż. Jerzy Stroński oraz przewodniczący WOIA mgr inż. arch. Krzysztof Frąckowiak. Tegoroczne warsztaty były poświęcone mostom, czyli obiektom, które uznawane są zwykle za budowle typowo inżynierskie. Jednak niektóre z nich, szczególnie te funkcjonujące w przestrzeni miejskiej, zabytkowe, będące dominantą lub wyróżnikiem w terenie, wymagają udziału architekta w trakcie ich projektowania. Dla pracowni architektonicznej Ewy i Stanisława Sipińskich, zajmującej się głównie projektowaniem obiektów użyteczności publicznej, szpitali, budynków biurowych i budownictwa mieszkaniowego, projektowanie mostów stanowiło wyzwanie i zarazem zawodową przygodę. O czterech zrealizowanych w Poznaniu obiektach mostowych, autorstwa pracowni, opowiadał dr inż. arch. Stanisław Sipiński.

 

Cechą wspólną Mostów: Teatralnego, Dworcowego i św. Rocha było to, że ich remont podyktowany był fatalnym stanem technicznym oraz że były objęte ochrona konserwatorską. Dlatego, szczególnie w przypadku dwóch pierwszych, aby uzyskać akceptację koncepcji remontu mostu przez konserwatora, architekci przeprowadzili badania historyczne.

Most Teatralny, fot. Maciej Fiszer Ze względu na ubogi historyczny materiał ikonograficzny Mostu Teatralnego – zachowała się jedna stara pocztówka z widokiem mostu – elementy architektoniczne takie jak np. latarnie, pylony były raczej interpretacją niż odtworzeniem. Główną część mostu zamierzano pierwotnie zaprojektować w technologii żelbetowej. Ostatecznie powstało przęsło o długości 52 m, o konstrukcji stalowej, na podporach stalowych. Autorem konstrukcji był inż. Włodzimierz Konkiewicz. Obiekt, o łącznej długości 200 m był zrealizowany w 1995 roku w dwóch etapach.

Remont mostu w centrum miasta, po którym jeżdżą tramwaje i samochody, ustawionego nad torami kolejowymi i ulicą, wymagającego zachowaniu ciągłości ruchu, a tak im był remont południowej nitki Mostu Dworcowego, to przedsięwzięcie skomplikowane. Wymagało ono opracowania projektów robót związanych z czasowym wyłączaniem z eksploatacji torowisk, trakcji i peronów kolejowych i zaangażowania projektantów reprezentujących różnorodne branże. W szczytowym okresie przy pracach projektowych zaangażowanych było 160 osób.

Jedynymi elementami mostu, które mogły zostać poddane rewitalizacji były trzy przęsła na ulicą Dworcową i przejściami pieszymi. Miały one ustrój konstrukcyjny belkowy i były, podobnie jak kiedyś cały most, elementami nitowanymi. Pozostałe części mostu musiały być nowe.

Jednym z czynników determinującym wybór konstrukcji był fakt, że cały most miał być dostarczony na miejsce koleją. Zastosowano konstrukcję zespoloną, stalową skrzyniową z żelbetową płytą ortotropową na wierzchu.
Jej autorem był inż. Świderski, weryfikatorem inż. Chudziński, a konsultantem naukowym prof. Wołowicki.

Most św, Rocha, fot. Maciej FiszerPonieważ most jest oglądany jedynie z dworca lub z ulicy Dworcowej szukano pomysłu na elementy architektoniczne, które mogłyby go wyróżniać. Takimi elementami stały się latarnie, wyznaczające swoisty rytm, wykorzystywane nie tylko do oświetlenia drogowego, ale również, jako słupy trakcyjne.

Most Dworcowy powstał w 1998 roku i jego łączna długość przekracza 200 m.

Most św. Rocha, z charakterystycznymi stalowymi przęsłami z łukami Langera, wpisał się krajobraz miasta. Autorzy w nowym projekcie postanowili zachować jego tradycyjny kształt. Nowy most zachowuje gabaryty starego, przy tym ma nieporównywalnie większą nośność i jest mostem klasy A.

Zaprojektowano most o konstrukcji mieszanej. Stalowe przęsło nurtowe skonstruowano w oparciu o łuk Langera, natomiast przęsła zalewowe są żelbetowe. Ze względu na konieczność zachowania grubości przęseł zalewowych, z charakterystycznym sklepieniem, na krótkich odcinkach mostu, w prześle nurtowym, występują dwa ustroje – stalowy belkowy zespolony z wychodzącym poza podpory ustrojem żelbetowym, kablobetonowym. Przęsło nurtowe przypłynęło na specjalnej barce Wartą, następnie w skomplikowany sposób zostało uniesione i posadowione na podporach. Całkowita długość mostu wynosi ponad 230 m. Autorami konstrukcji byli inż. Filipiak i inż. Jusik.

Most zrealizowano w latach 2002-2004. Jakość wykonania elementów stalowych łuku Langera spełnia wszystkie wymagania techniczne, jednak wykonanie krzywizny nie daje projektantowi pełnej satysfakcji. Niestety, łuk wykonano z odcinków prostych, jako łamaną.

Charakterystycznymi elementami architektonicznymi są indywidualnie zaprojektowane latarnie z nowoczesnym oświetleniem drogowym i oświetleniem pośrednim. Ten most, w przeciwieństwie do dwóch poprzednich, jest pierwszym, na którym udało się doprowadzić do realizacji projektu oświetlenia iluminacyjnego obiektu, dzięki temu, że instalacja oświetlenia drogowego mostu i iluminacji są wspólne. Projektantem instalacji elektrycznych mostu, był zmarły w ubiegłym roku dr inż. Sabin Kujawa.

MaltaKładka piesza o długości 158 m nad ul. abpa Antoniego Baraniaka powstała podczas projektowania galerii Malta. Stanowi ona wyznacznik przestrzenny dla galerii. Jest jednym z nielicznych w Europie mostem żelbetowym na planie krzywej łukowej, podwieszonym na dwóch pylonach. Było to szczególne wyzwanie dla projektantów gdyż obciążenia w tego typu konstrukcji wywołują zdecydowanie bardziej skomplikowane stany naprężeń niż w moście prostoliniowym. W tym przypadku, w przeciwieństwie do Mostu św. Rocha, łuki zostały wykonane zgodnie z projektem.

Autorami projektu budowlanego konstrukcji byli inż. Filipiak i inż. Jusik a projektu wykonawczego inż. Topolewicz. Most oddano do użytku w 2009 roku.

Po prezentacji rozpoczęła się dyskusja, kontynuowana później w kuluarach przy napojach i kanapkach.

Organizatorami warsztatów byli: ze strony WOIA mgr inż. arch. Katarzyna Weiss, ze strony WOIIB mgr inż. Łukasz Gorgolewski

Relacja: Łukasz Gorgolewski