Występuje w roli Inspektora nadzoru inwestorskiego, na budowie hali magazynowej, na której zmontowano konstrukcję stalową. Wykonawca zmontował konstrukcję stalową i przedstawił dokumenty jakościowe w postaci:
- certyfikatów zgodności na główne profile nośne,
- oświadczenia o zgodności montażu z normą PN-97/B-06200,
Złożył fakturę płatności w terminie 14 dni dla inwestora.
W trakcie odbioru robót jako odpowiedź przesłałem do wykonawcy (oraz informacyjnie do inwestora) listę uwag dot.:
- konieczności uzupełnienia brakujących rygli usztywniających konstrukcję lub przedłożenia oświadczenia projektanta o zgodzie na zmianę,
- wpisu do dziennika budowy o zgłoszeniu odbioru robót,
- konieczności oświadczenia zgodności konstrukcji z normami 1090-1 oraz 1090-2 (PN-97/B-06200 jest wycofana),
- podpisu osoby z uprawnieniami budowlanymi pod oświadczeniem o zgodności konstrukcji,
- przekazania certyfikatu CE,
- przekazania protokołu z badań wizualnych spoin oraz protokołu z badań dokręcenia (ja nie mam możliwości weryfikacji połączeń, norma nakłada obowiązek sprawdzenia i udokumentowania przez wykonawcę),
- udostępnienia rysunków połączeń słup-rygiel oraz rygiel-rygiel (brakuje w projekcie, konstrukcja hali to rama z kształtowników pełnościennych),
- weryfikacji ilości stali zgodnie z zasadami rozliczeń wg. umowy - ok. 5% różnicy na niekorzyść wykonawcy,
Dokumenty te uważam za niezbędne i w mojej praktyce za każdym razem, w różnych firmach przedstawiałem je jako wykonawca lub odbierałem jako zleceniodawca, nigdy nie miałem problemów. Wykonawca nie odpowiada pisemnie na uwagi, telefonicznie żąda uregulowania płatności. Uważam, że owszem zapłacić za konstrukcję należy, ale nie mam pojęcia jakie są narzędzia wyegzekwowania dostarczenia certyfikatów, czy w takiej sytuacji i na jakiej podstawie mogę polecić inwestorowi zatrzymać część wypłaty (np. 5-10%).
Jeżeli jest taka potrzeba, mogę udostępnić korespondencję między mną – kierownikiem oraz wykonawcą.”
Odpowiedź jest aktualna na dzień jej sporządzenia, czyli 22 sierpnia 2018 r.
Wielkopolska Okręgowa Izba Inżynierów Budownictwa wyjaśnia następująco:
Zgodnie z obowiązującym Prawem Budowlanym art. 57 ustawy stawia szereg wymogów przed inwestorem ubiegającym się o przekazanie przez Inwestora budynku do użytkowania i ma brzmienie:
Do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie inwestor jest obowiązany dołączyć:
1) oryginał dziennika budowy;
2) oświadczenie kierownika budowy:
- o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym lub warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami,
- o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy, a także – w razie korzystania – drogi, ulicy, sąsiedniej nieruchomości, budynku lub lokalu;
3) oświadczenie o właściwym zagospodarowaniu terenów przyległych, jeżeli eksploatacja wybudowanego obiektu jest uzależniona od ich odpowiedniego zagospodarowania;
4) protokoły badań i sprawdzeń;
5) dokumentację geodezyjną, zawierającą wyniki geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej oraz informację o zgodności usytuowania obiektu budowlanego z projektem zagospodarowania działki lub terenu lub odstępstwach od tego projektu, sporządzoną przez osobę wykonującą samodzielne funkcje w dziedzinie geodezji i kartografii oraz posiadającą odpowiednie uprawnienia zawodowe;
6) potwierdzenie, zgodnie z odrębnymi przepisami, odbioru wykonanych przyłączy;
7) (uchylony)
7a) zaświadczenie wójta, burmistrza albo prezydenta miasta, potwierdzające spełnienie warunków, o których mowa w art. 37i zobowiązanie inwestora do przekazania gminie inwestycji uzupełniających ust. 8 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1073 i 1566), o ile jest wymagane;
8) w przypadku drogi w transeuropejskiej sieci drogowej:
a) wynik audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym mowa w 24l wynik audytu bezpieczeństwa ruchu drogowegoust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych,
b) uzasadnienie zarządcy drogi, o którym mowa w art. 24l wynik audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego ust. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych.
1a. W przypadku zawiadomienia o zakończeniu budowy lub złożenia wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie budynku mieszkalnego lub budynku z częścią mieszkalną, w oświadczeniu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a, zamieszcza się informację o dokonaniu pomiarów powierzchni użytkowej budynku i poszczególnych lokali mieszkalnych, w sposób zgodny z przepisami rozporządzenia, o którym mowa w art. 34 projekt budowlany ust. 6 pkt1.
2. W razie zmian nieodstępujących w sposób istotny od zatwierdzonego projektu lub warunków pozwolenia na budowę, dokonanych podczas wykonywania robót, do zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, należy dołączyć kopie rysunków wchodzących w skład zatwierdzonego projektu budowlanego, z naniesionymi zmianami, a w razie potrzeby także uzupełniający opis. W takim przypadku oświadczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a, powinno być potwierdzone przez projektanta i inspektora nadzoru inwestorskiego, jeżeli został ustanowiony.
3. Inwestor jest obowiązany dołączyć do wniosku, o którym mowa w ust. 1, albo do zawiadomienia w przypadku, o którym mowa w 56 obowiązki informacyjne inwestora obowiązanego do uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego ust. 1a, oświadczenia o braku sprzeciwu lub uwag ze strony organów wymienionych w art. 56 obowiązki informacyjne inwestora obowiązanego do uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego.
4. Inwestor jest obowiązany uzupełnić dokumenty wymienione w ust. 1–3, jeżeli, w wyniku ich sprawdzenia przez organ nadzoru budowlanego, okaże się, że są one niekompletne lub posiadają braki i nieścisłości.
5. (uchylony)
6. Wniosek o udzielenie pozwolenia na użytkowanie stanowi wezwanie organu nadzoru budowlanego do przeprowadzenia obowiązkowej kontroli, o której mowa w 59a kontrola budowy.
7. W przypadku stwierdzenia przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego lub jego części z naruszeniem przepisów 54 rozpoczęcie użytkowania obiektu i art. 55 decyzja o pozwoleniu na użytkowanie, organ nadzoru budowlanego wymierza karę z tytułu nielegalnego użytkowania obiektu budowlanego. Do kary tej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące kar, o których mowa w art. 59f kara za stwierdzenie nieprawidłowości przy kontroli ust. 1, z tym że stawka opłaty podlega dziesięciokrotnemu podwyższeniu.
8. Po zakończeniu postępowania w sprawie zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego albo udzieleniu pozwolenia na użytkowanie, organ nadzoru budowlanego zwraca bezzwłocznie inwestorowi dokumenty, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 4 i 5.
W określonych przypadkach trzeba także pamiętać o art. 56 PB.
W takim przypadku trzeba zaznaczyć, że przed przystąpieniem do kontroli obowiązkowej właściwy terenowo Powiatowy Inspektor Nadzoru budowlanego w razie nieprzedstawienia wymaganych dokumentów może wezwać postanowieniem do uzupełnienia wymaganych dokumentów a w razie ich nie przedstawienia np. umorzyć postępowanie administracyjne w sprawie udzielenia pozwolenia na użytkowanie. W niniejszych okolicznościach proszę także pamiętać o obowiązującej ustawie o wyrobach budowlanych i żądać odpowiednich dokumentów, ponieważ wyrób konstrukcji stalowej jest zazwyczaj wyrobem indywidualnym i wówczas zgodnie z art.10. powinno się żądać od producenta oświadczenia (patrz art. 10 pkt. 3 ustawy o wyrobach budowlanych).
Art. 10. (ustawa o wyrobach budowlanych)
Indywidualna dokumentacja techniczna
1 Dopuszczone do jednostkowego zastosowania w obiekcie budowlanym są wyroby budowlane, z wyłączeniem wyrobów, o których mowa w art. 5 warunki wprowadzenia do obrotu wyrobów budowlanych ust. 1, wykonane według indywidualnej dokumentacji technicznej, sporządzonej przez projektanta obiektu lub z nim uzgodnionej, dla których producent wydał oświadczenie, że zapewniono zgodność wyrobu budowlanego z tą dokumentacją oraz z przepisami.
2 Indywidualna dokumentacja techniczna, o której mowa w ust. 1, powinna zawierać opis rozwiązania konstrukcyjnego, charakterystykę materiałową i informację dotyczącą projektowanych właściwości użytkowych wyrobu budowlanego oraz określać warunki jego zastosowania w danym obiekcie budowlanym, a także, w miarę potrzeb, instrukcję obsługi i eksploatacji.
3 Oświadczenie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać:
1) nazwę i adres wydającego oświadczenie;
2) nazwę wyrobu budowlanego i miejsce jego wytworzenia;
3) identyfikację dokumentacji technicznej;
4) stwierdzenie zgodności wyrobu budowlanego z dokumentacją techniczną oraz przepisami;
5) adres obiektu budowlanego (budowy), w którym wyrób budowlany ma być zastosowany;
6) miejsce i datę wydania oraz podpis wydającego oświadczenie.
Jeżeli natomiast chodzi o wykaz dokumentów odbioru hali jeżeli taki odbiór się odbywa pomiędzy wykonawcą a inwestorem (a nie jest zawiadomieniem organu nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy albo wnioskiem do tego organu o udzielenie pozwolenia na użytkowanie), to prawo budowlane nie reguluje bezpośrednio zasad i trybu dokonywania odbiorów inwestycji budowlanych, zaś szczegółowe warunki i tryb dokonywania odbioru gotowych obiektów muszą być określane w umowach o roboty budowlane zawieranych przez strony. To umowa, a nie przepisy, określa zakres dokumentów niezbędnych do dokonania odbioru końcowego inwestycji przez inwestora. Umowa może przewidywać konieczność przedstawienia dokumentów materiałowych (certyfikaty, atesty aprobaty techniczne, zatwierdzenia próbek materiałowych), wyników badań (np. próbek użytych materiałów), odbiorów robót częściowych, robót zanikających itp., Umowa o roboty budowlane może przewidywać, w przypadku wątpliwości inwestora co do jakości wykonanych prac, zlecenie wykonania określonych ekspertyz, których koszty zwykle w umowach obciążają wykonawcę, jeżeli okażą się niekorzystne dla niego albo inwestora, jeżeli podejrzenia nieprawidłowości okażą się bezpodstawne. Wszystko to powinna jednak regulować umowa zawarta pomiędzy stronami, a w zamówieniach publicznych również specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych, która szczegółowo określa obowiązki ciążące na wykonawcy, jak i dokumenty, które są wymagane do odbioru.
Dokumenty materiałowe, takie jak certyfikaty, atesty, aprobaty techniczne, zatwierdzenia próbek materiałowych zabezpieczają zarówno inwestora, jak i wykonawcę. Inwestor, szczególnie gdy jest podmiotem publicznym, zabezpiecza w ten sposób prawidłowość dysponowania środkami publicznymi, a także prawidłowość dokonywanych odbiorów. Z kolei wykonawca wykazuje się należytym wykonaniem zobowiązania, jak wykonaniem obowiązków nałożonych na niego na podstawie zawartej umowy o roboty budowlane.
Wyegzekwowanie wydania certyfikatów lub innych dokumentów, z których wynikałoby, że do produkcji użyto odpowiedniego materiału w razie problemów powinno odbywać się w trybie cywilnoprawnym na podstawie ustawy - Kodeks cywilny .Wykonawca realizujący na zlecenie inwestora prace budowlane zapewne związany był umową z właścicielem firmy wykonującej konstrukcję stalową, który ponosi odpowiedzialność za skutki niewykonania lub nienależytego zobowiązania. W związku z tym, należy w pierwszej kolejności formalnie wezwać podwykonawcę (właściciela firmy wykonującą konstrukcje stalową hali) do spełnienia świadczenia, wyznaczając mu stosowny termin (np.: 7 lub 14 dni). Jeżeli nie przeniesie to skutku, należy wystąpić do właściwego sądu cywilnego z pozwem o nakazanie wydania dokumentów. Obowiązek ten spoczywa na podwykonawcy z samej istoty umowy(jeżeli takowa była), która wiązała go z podmiotem, który zlecił mu wykonanie prac. W uzasadnieniu powód nie ma obowiązku wskazywania jednoznacznej podstawy prawnej żądania, a w szczególności przepisów ustawy - Kodeksu postępowania cywilnego - należy natomiast w uzasadnieniu wskazać, jakich czynności pozwany nie wykonał i do czego był zobowiązany oraz że zwłoka wynika z zaniechania po jego stronie. Sąd w postępowaniu cywilnym może nakazać właścicielowi firmy wykonującej konstrukcję stalową wydanie żądanych dokumentów.
Wielkopolska Okręgowa Izba Inżynierów Budownictwa informuje jednocześnie, że niniejsze pismo nie stanowi oficjalnej wykładni prawa i nie jest wiążące dla organów administracji i innych, orzekających w sprawach indywidualnych.