„Budowle ziemne jako obiekty na terenach zalewowych.”
Międzynarodowe seminarium w WOIIB.
W ciągu minionych dwudziestu lat w Polsce wystąpiło kilka dużych i mniejszych powodzi. Zawsze przyniosły one ze sobą wiele zniszczeń w budownictwie, infrastrukturze drogowej czy też kolejowej. Zagospodarowanie terenów zalewowych i skuteczna ochrona przyległych terenów przed powodzią jest problemem nie tylko Polski ale również wielu krajów Europy. Niektóre kraje wypracowały własne rozwiązania prawne, administracyjne, techniczne i technologiczne, których celem jest zabezpieczenie terenów przed skutkami powodzi.
24 września 2013 r. w siedzibie Wielkopolskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa odbyło się międzynarodowe seminarium „Budowle ziemne jako obiekty na terenach zalewowych”, które współorganizowali: Polski Komitet Geotechniki, Wielkopolska Okręgowa Izba Inżynierów Budownictwa, Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Poznaniu oraz firma „HEBO” Poznań Sp. z o.o. Uczestników seminarium powitał przewodniczący Rady WOIIB - mgr inż. Jerzy Stroński. O głównych założeniach seminarium poinformował zebranych prof. dr hab. inż. Eugeniusz Dembicki - Honorowy Prezydent Polskiego Komitetu Geotechniki.
Do wygłoszenia referatów zostali zaproszeniu specjaliści, którzy zajmują się problematyką problemów zalewowych. Seminarium poprowadził prof. dr hab. inż. Zbigniew Młynarek z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
Głównym wykładowcą był wybitny, światowego formatu geotechnik Prof. Dr.h.c.multi. Heine Brandl z Vienna University of Technology, który w godzinnym wystąpieniu omówił Groble i wały przeciwpowodziowe jako ochrona przeciwpowodziowa – łącznie ze środkami obronnymi podczas powodzi. Szeroko scharakteryzował podstawowe cechy powodzi. Przedstawił objawy uszkodzenia grobli i wałów przeciwpowodziowych prezentując na slajdach symulacje rozwijających się uszkodzeń tych budowli oraz przedstawił zdjęcia obrazujące skutki niszczycielskiej siły fali powodziowej. Prof. Brandl omówił również środki nadzwyczajne jakie należy podjąć dla ochrony grobli i wałów brzegowych rzeki. Stwierdził również, że istotnym warunkiem wstępnym dla skutecznego łagodzenia skutków powodzi jest kompleksowe kształcenie i szkolenie grup roboczych, składających się z przedstawicieli władz, organizacji, grup zawodowych i ochotników.
Problematykę posadowienia budowli ziemnych na podłożu słabonośnym przedstawił prof. prof. dr hab. inż. Zbigniew Lechowicz, Kierownik Katedry Geoinżynierii SGGW w Warszawie.
W swoim wystąpieniu przedstawił wybrane zagadnienia związane z posadowieniem budowli ziemnych na podłożu słabonośnym. Zwrócił szczególną uwagę na wykorzystanie badań In situ i badań laboratoryjnych w rozpoznaniu i badaniu podłoża słabonośnego. Scharakteryzował problemy związane z analizą stateczności i odkształceń nasypów na podłożu słabonośnym oraz kontroli i monitorowania ich zachowania się w czasie budowy i eksploatacji.
Badania identyfikacji parametrów odkształceniowych podłoża nowoczesnymi technikami In-situ prowadzili: prof. dr hab. inż. Zbigniew Młynarek i dr. inż. Sławomir Gogolina z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Dr inż. Sławomir Gogolin omówił Moduły ściśliwości i odkształcenia z badań SCPTU i SDMT dla projektowania posadowienia budowli ziemnej. Stwierdził, że wyznaczenie reprezentatywnych parametrów deformacji dla gruntów podłoża budowlanego jest ważnym problemem badawczym, który nabiera szczególnego znaczenia w przypadku projektowania obiektów obciążonych znacznymi momentami, np. elektrowni wiatrowych. W pierwszej części wystąpienia przedstawił problematykę związaną z realizacją i interpretacją badań sejsmicznych. W drugiej części przedstawił procedurę ustalania zależności dla określenia związków korelacyjnych pomiędzy modułami ściśliwości i odkształcenia z badań SCPTU i SDMT w gruntach prekonsolidowanych.
Problematykę powodziową na obszarze Wielkopolski omówił mgr inż. Jerzy Witczak, Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego.
W swoim wystąpieniu omawiał wezbrania powodziowe rzeki Warty z: 1979 r., 1980 r., 1982 r., i 2010 r., które przyniosły znaczące szkody w gospodarce narodowej. Szczegółowo przedstawił budownictwo wodne służące ochronie przeciwpowodziowej zlokalizowane na terenie Wielkopolski. Podsumował wnioski wynikające z doświadczeń po powodziach rzeki Warty z lat: 1979, 1982 i 2010. Stwierdził m.in., że podstawowe działania związane z bezpośrednią ochroną przeciwpowodziową na rzece Warcie przy aktualnym stanie urządzeń hydrotechnicznych sprowadzają się do: prawidłowego sterowania pojemnością zbiornika „Jeziorsko” i bieżącego uszczelniania istniejących obwałowań.
Metody wzmocnienia podłoża dla posadowienia budowli ziemnych były tematem wystąpienia dr inż. Janusza Sobolewskiego, przedstawiciela firmy Huesker Synthetic GmbH z Niemiec. Powiedział, że budowane autostrady i drogi kolejowe coraz częściej przechodzą przez tereny trudne, które wymagają zastosowania nowatorskich rozwiązań i technologii. Stwierdził, że celem wzmocnienia podłoża gruntowego jest dostosowanie go do wymagań jakie stawiane są budowlom ziemny: nasypom drogowym, kolejowym, wałom przeciwpowodziowym czy też zaporom wodnym. Przedstawił metody wzmacniania podłoża słabego prezentując System GEC – Geotextile Encased Columns na przykładzie zastosowania go podczas budowy nasypów autostrady A2 w miejscowości Łagów – Jordanowo. Zaprezentował model obliczeniowy i projekt posadowienia oraz omówił przebieg budowy i monitoring wykonanych elementów.
W ostatniej części seminarium, w czasie gorącej dyskusji, uczestnicy zadawali wiele szczegółowych pytań wykładowcom. Wymiana poglądów i uwag toczyła się jeszcze dalej poza salą konferencyjną. Aktywność dyskutantów dowodzi, że zaproponowane przez organizatorów tematy oraz dobór prelegentów były bardzo przemyślane. Doświadczenia zawodowe wykładowców oraz zaprezentowane techniki badań, nowoczesne technologie wzbogaciły wiedzę uczestników seminarium.
Relacja i zdjęcia:
Mirosław Praszkowski